Φιδοπιαστιάνοι (Καστρί)

old_book_bindings

Οικογένεια Φιδοπιάστη

(Καστρί)

ΓΕΝΟΣ: Κοσμάδες ΠΑΤΡΙΑ: Γεραντωνιάνοι ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ: Φιδοπιαστιάνοι

Παλιά οικογένεια της Μάνης με μεγάλη διασπορά πλέον στην Ελλάδα και το εξωτερικό είναι η οικογένεια Φιδοπιάστη. Ιστορικά η οικογένεια αυτή υπάγεται στην βυζαντινή οικογένεια των Κοσμάδων του Ταινάρου.

Η βυζαντινή αυτή οικογένεια κυριάρχησε στην περιοχή κατά την πρώτη τουρκοκρατία όπως φαίνεται από έγγραφα της εποχής όπως αυτό που οι Μανιάτες πρόκριτοι ζητούν βοήθεια από τον δούκα του Νεβέρ του 1612 στο οποίο υπογράφουν Κοσμάδες.

Από τον Γεραντώνη Κοσμά, όπως τον αποκαλούσαν προέκυψε η πατριά των Γεραντωνιάνων στην οποία υπάγονταν οικογένειες από τους απογόνους του, Κάσσης, Φιδοπιάστης, Γιαννουκάκης και ο Κεραμίδας σαν σώγαμπρος τους. Η πατριά των Γεραντωνιάνων αποτελούσε ισχυρή πατριά του Ταινάρου για πολλά χρόνια. Μάλιστα υπογράφουν σε έγγραφα του 1806 ως μια εκ των ισχυρότερων οικογενειών της Βάθειας.

Κατά την πάροδο του χρόνου ανέπτυξαν εχθρικές σχέσεις με την ισχυρότατη στον χώρο πατριά των Μιχαλακιάνων. Μετά από χρόνια διαμάχη αναγκάστηκαν περί το 1810 να εγκαταλείψουν την Βάθεια και να εγκατασταθούν αλλού. Ο κλάδος του Φιδοπιάστη κατοίκησε την θέση Καστρί 2 χλμ. από την Βάθεια σε μια τοποθεσία όπου έλεγχαν την δίοδο για το Ταίναρο. Λόγω της θέσης που κατοίκησαν ονομάστηκαν Καστρίτες. Εκεί προσπάθησαν να εδραιωθούν και να αντιμετωπίσουν τους εχθρούς τους για πολλά χρόνια χτίζοντας έναν πολυώροφο πύργο με σπίτι.

Θέση Καστρί ο τόπος της οικογένειας Φιδοπιάστη

Κατά την επανάσταση του 1821 η οικογένεια Φιδοπιάστη έδωσε το παρόν με (3) μέλη της τουλάχιστον. Ο Γιώργος και ο Μιχάλης Φιδοπιάστης υπογράφουν σε κατάλογο στρατιωτών του στρατηγού Γαλάνη Κουμμουνδουράκη το 1824 βρισκόμενοι στην Κορώνη της Μεσσηνίας με αποστολή την φύλαξη της. Ωστόσο μεγαλύτερη διάκριση γνώρισε ο Δρακούλης Φιδοπιάστης ο οποίος έλαβε τιμητικά το αργυρό αριστείο του αξιωματικού για τις υπηρεσίες του στον αγώνα. Αξιοσημείωτο είναι ότι η πρόταση για την τιμητική αυτή διάκριση έγινε από τον οπλαρχηγό Δ. Πουλικάκο που το 1825 πολέμησε στο Μανιάκι.

Ο ψηλός πύργος της οικογένειας Φιδοπιάστη στην θέση Καστρί

Σε εκλογικό κατάλογο του 1856 δεν καταγράφονται μέλη της οικογένειας  Φιδοπιάστη που σημαίνει είτε ότι δεν ψήφισαν στις εκλογές είτε ότι έχουν καταγραφεί με διαφορετικό όνομα. Πολλές φορές καταγράφονταν με το πατρώνυμο. Το σίγουρο είναι πως εκείνη την εποχή έζησε ο Φιδοπιάστης με το προσωνύμιο Κοκκίνης. Το προσωνύμιο το πήρε επειδή ήταν κοκκινομάλλης.

Κανένα μέλος της οικογένειας δεν αναγράφεται στους καταλόγους ενόρκων της περιοχής μετά την επανάσταση του 1821 που σημαίνει ότι η περίοδος παρακμής είχε ξεκινήσει έχοντας χάσει την παλιά της αίγλη. Σε εκλογικό κατάλογο του 1871 καταγράφονται (4) μέλη της οικογένειας Φιδοπιάστη της Βάθειας. Ωστόσο της ίδια περίοδο φαίνεται να έζησε σύμφωνα με παράδοση της περιοχής και ο Ηλίας Φιδοπιάστης – Κοκκινάκος γιος του Γέρο Κοκκίνη.

Η έχθρα με τους Μιχαλακιάνους της Βάθειας διατηρήθηκε μέχρι το 1912 όταν τελικώς οι δύο οικογένειες έκαμαν ειρήνη κατόπιν γεροντικής. Το 1910 όμως η θέση Καστρί πολιορκήθηκε από τους Μιχαλακιάνους. Χαρακτηριστικό είναι το ακόλουθο από την εποχή εκείνη που δείχνει την βαρβαρότητα της εχθρότητας. Ο Σπασμάς είναι ο γκρεμός κάτω από το Καστρί όπου οι Μιχαλακιάνοι ήθελαν να ρίξουν τους Φιδοπιάστες…

«Ομπρός να πάμε στο Καστρί

Τι μας εξαφεντέφτησα

Κάτι γαιδουροπούλαρα

Να τους επάμε στη Σπασμά….»

Ο χαρακτηρισμός γάιδαροι συμβολίζει ότι τους θεωρούν κατώτερούς τους.  Αν και θεωρητικά λόγω της ιστορίας τους η οικογένεια Φιδοπιάστη υπαγόταν στους σοϊλήδες της περιοχής η έχθρα τους είχε φέρει σε δυσμένεια.

Το 1918 στον πόλεμο που έκαναν τα κράτη της Ευρώπης στην Κριμαία κατά της Ρωσίας (είχε μεσολαβήσει η επανάσταση των Μπολσεβίκων) συμμετείχε ο Φώτης Φιδοπιάστης. Μάλιστα επισήμως γραφόταν Φώτης Παναγιωτόπουλος από τον πατέρα του Παναγιώτη. Έπεσε μαχόμενος στις 25-4-1918. Λόγω της φήμης του και της λεβεντιάς του τον τραγούδησαν πολλές…

«Τρομάρα μου η αμαρτωλή

Εδιάη το κάλλιο μου παιδί

Που χε μεγάλη καλλονή….»

Σώμα Ελλήνων στην Κριμαία το 1918

Μετά από το 1920 από ότι φαίνεται από τα αρχεία ένα μεγάλο μέρος της οικογένειας πρέπει να μετανάστευσε στην Αμερική όπου σήμερα υπάρχουν αρκετοί με το όνομα Φιδοπιάστης. Το πιο πιθανόν να προέρχονται από την Μάνη μιας και το όνομα δεν είναι διαδεδομένο αλλού στην Ελλάδα.

  • U.S. Public Records Index, Volume 1 SCHOOLS, DIRECTORIES & CHURCH HISTORIES NAME: Mary M Fidopiastis BIRTH: 8 Jan 1894 RESIDENCE: 1993 – Glens Falls, New York
  • U.S. Public Records Index, Volume 2 SCHOOLS, DIRECTORIES & CHURCH HISTORIES NAME: Cali Fidopiastis BIRTH: 20 Oct 1966 RESIDENCE: 1935-1993 – Tarpon Spgs, Florida
  • U.S. Public Records Index, Volume 2 SCHOOLS, DIRECTORIES & CHURCH HISTORIES NAME: Michael P Fidopiastis RESIDENCE: 1935-1993 – Glens Falls, NY
  • U.S. Public Records Index, Volume 2 SCHOOLS, DIRECTORIES & CHURCH HISTORIES NAME: Petros M Fidopiastis BIRTH: 26 Apr 1968 RESIDENCE: 1935-1993 – Glens Falls, New York

Αξιοσημείωτο είναι το όνομα Καλή το οποίο ως σήμερα χρησιμοποιείται στην Μάνη. Παλαιότερα ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένο.

Κατά την πάροδο του χρόνου μέλη της οικογένειας Φιδοπιάστη γράφονταν με διαφορετικά παρωνύμια όπως Κορακάκος, Κοκκινάκος, Παναγιωτόπουλος, Αντωνάκος, Βασιλάκος, Καστρίτης. Ωστόσο οι περισσότεροι γράφονται Φιδοπιάστης ή και Φειδοπιάστης. Τιμητικά να αναφέρουμε τον Αντώνη Φιδοπιάστη που υπηρέτησε 8ος φαροφύλακας στον ιστορικό φάρο των Κιτριών που χτίστηκε το 1892.

ΠΗΓΕΣ

  1. Κ. Κάσση «Μανιάτικα Μοιρολόγια Α τόμος»
  2. Κ. Κάσση «Μανιάτικα Μοιρολόγια Β τόμος»
  3. Σ. Καπετανάκη «Μανιάτες Αγωνιστές του 1821»
  4. Σ. Καπετανάκη «Αριστεία του 1821 σε Μανιάτες Αγωνιστές»
  5. «Ιστορικαί Αλήθειαι συμβάντων τινών της Μάνης από το 1769 και εντεύθεν»
  6.  Περιοδικό «Ιθώμη» τεύχος 45 Αύγουστος 2001
  7. Θερμές ευχαριστίες στην κ. Κωστάκου για την βοήθεια της στην ολοκλήρωση του άρθρου.